مراقبتهای لازم پس از درمان ایمپلنت
مراقبتهای پس از ایمپلنت دندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با رعایت اصول مراقبتی پس از انواع جراحی مثل فک و صورت یا دندانهای نهفته و یا پروتز و دندانهای مصنوعی ، می‌توانید از درد، ناراحتی و عوارض احتمالی پیشگیری کرده و دوام لبخند جدید خود را تضمین کنید.
چرا مراقبت از ایمپلنت ضروری است؟
مراقبت از ایمپلنت دندان بسیار حیاتی است زیرا در صورت نگهداری صحیح، می‌تواند دوام و ماندگاری‌ای مشابه دندانهای طبیعی داشته باشد. این وضعیت را می‌توان به مراقبت از یک خودروی لوکس تشبیه کرد که نیازمند توجه و نگهداری مداوم برای عملکرد بهتر است. نکات ضروری مراقبتی شامل تمیز کردن دقیق، مراجعه‌های منظم به کیلینیک دندانپزشکی برای بررسی وضعیت ایمپلنت و نظارت کامل بر سلامت آن می‌شود.
ایمپلنت پس از 72 ساعت
ادامه خونریزی از محل ایمپلنت یا مشاهده رگه‌هایی از خون در بزاق ممکن است تا 72 ساعت بعد از جراحی طبیعی باشد. برای کنترل این وضعیت، استفاده از گاز استریل و قرار دادن آن روی ناحیه جراحی به مدت یک ساعت توصیه می‌شود. در صورت نیاز، این کار می‌تواند هر 6 تا 10 ساعت تکرار شود. اگر خونریزی شدید باشد، استفاده از چای کیسه‌ای مرطوب حاوی تانین پیشنهاد می‌شود، چراکه تانین موجود در چای به انقباض رگ‌های خونی کمک کرده و تشکیل لخته را آسان‌تر میکند. برای جلوگیری از افزایش خونریزی، باید آرامش خود را حفظ کنید، از ایفای فعالیت‌های سنگین بدنی خودداری کنید، خم نشوید و اشیای سنگین بلند نکنید. همچنین تف کردن شدید، کشیدن سیگار یا استفاده از نی می‌توانند تشکیل لخته خون را مختل کنند.
مدیریت درد پس از ایمپلنت
مدیریت درد یکی از اصلی‌ترین جوانب مراقبتی پس از ایمپلنت است. درد پس از جراحی معمولاً شایع بوده و دندانپزشک برای کاهش آن داروهای مسکنی مانند ایبوپروفن تجویز میکند. با این حال، تحقیقات نشان داده‌اند که برخی مسکن‌ها ممکن است روند پیوند استخوان و ایمپلنت را مختل کنند. تیلنول به‌عنوان بهترین جایگزین برای کاهش درد پس از ایمپلنت توصیه می‌شود. بهتر است آن را درست قبل از اتمام اثر بی‌حسی یا در زمان اوج درد مصرف کنید و حتماً دستورالعمل مصرف دارو را طبق بسته‌بندی یا تجویز پزشک پیگیری نمایید. به‌طور معمول، باید از مصرف مسکن بیش از هر 6 ساعت اجتناب کنید.
تورم و کبودی پس از ایمپلنت
تورم و کبودی پس از جراحی، به خصوص در صورت و لثه‌ها، معمولاً از روز بعد شروع می‌شود. لیفت سینوس می‌تواند باعث کبودی اطراف بینی و چشم‌ها گردد. این تغییر رنگ طی 2 تا 3 روز به اوج می‌رسد و به‌مرور خودبه‌خود از بین می‌رود. اگر تورم اذیت‌کننده است، می‌توانید یک کیسه یخ را روی ناحیه آسیب‌دیده صورت قرار دهید و هر بار 15 تا 20 دقیقه نگه دارید. این کار را در 48 ساعت اول بعد از جراحی مکرراً انجام دهید. برخی از محصولات بدون نسخه خاصیت ضدالتهابی دارند، اما بهتر است با احتیاط مصرف شوند، زیرا ممکن است بر سرعت بهبود تأثیر منفی بگذارند. همچنین، پرهیز از نمک در رژیم غذایی، هیدراته‌نگه‌داشتن بدن و خوابیدن در حالت نیمه نشسته توصیه می‌شود. اگر قصد خوابیدن به حالت درازکش را دارید، با استفاده از 2 تا 3 بالش سر خود را بالاتر قرار دهید.
استراحت کافی
اکثر بیماران قادرند روز بعد به کار خود بازگردند، اما اگر شغلتان نیاز به فعالیت‌های شدید دارد، چند روز مرخصی بگیرید. به مدت یک هفته فعالیت بدنی سنگین و ورزش را متوقف کنید. هشت ساعت خواب شبانه ضروری است، زیرا بخش عمده‌ای از فرایند التیام طی خواب رخ می‌دهد.
رعایت بهداشت دهان و دندان
حفظ بهداشت دهان و دندان یکی از اصول مهم در دوران بهبودی است. بافت نرم اطراف ایمپلنت نیاز به محیطی تمیز دارد، زیرا عفونت‌ها عامل اصلی شکست ایمپلنت هستند. دندانهای خود را از شب بعد جراحی مسواک بزنید، اما از برخورد مستقیم با ایمپلنت خودداری کنید. پس از هر وعده غذایی دهان خود را با ترکیب آب گرم و یک قاشق چای‌خوری نمک بشویید تا مواد غذایی باقیمانده حذف شود. این کار را تا یک هفته ادامه دهید و سپس استفاده از شستشوی کلرهگزیدین را شروع کنید.
تا چند روز اول از نخ دندان یا مسواک برقی استفاده نکنید. استفاده از مسواک سنتی یا برس مخصوص ایمپلنت که توسط متخصص ارائه‌شده، بهترین گزینه است. در طولانی‌مدت، برنامه مراقبتی شامل مسواک زدن، نخ کشیدن و استفاده از دهانشویه روزانه بسیار اهمیت دارد. اگرچه خود ایمپلنت‌ها دچار پوسیدگی نمی‌شوند، اما عفونت بافت اطراف آن ممکن است رخ دهد. معاینات منظم دندانپزشکی به شناسایی مشکلات اولیه کمک خواهد کرد.
داشتن رژیم غذایی مناسب
اگر هم? دندان‌هایتان ایمپلنت نشده‌اند، سعی کنید غذا را با سمتی که دندان طبیعی دارید بجوید. حداقل یک هفته پس از جراحی، از خوردن یا نوشیدن مواد خیلی گرم پرهیز کرده و محل جراحی را مرطوب نگه دارید. آب کافی برای حفظ هیدراتاسیون بدن بنوشید (حدود 170 تا 220 میلی‌لیتر) و استفاده از نی را کنار بگذارید. همچنین مصرف غذاهای سفت و ترد ممنوع است؛ در دوران بهبودی غذاهای نرم و مغذی بخورید تا بدن خود را تقویت کنید.
قطع سیگار و الکل
مصرف دخانیات روند بهبودی بعد از ایمپلنت را به شدت مختل میکند. حداقل دو ماه پس از جراحی سیگار نکشید؛ بهتر است این زمان فرصتی برای ترک همیشگی باشد. نیکوتین باعث کاهش جریان خون شده و اختلال در استخوان‌سازی یا ایجاد عفونت را تقویت میکند. همچنین تا سه روز پس از عمل از مصرف الکل اجتناب کنید؛ بهترین راه قطع مصرف الکل برای حداقل یک هفته است، زیرا می‌تواند فرایند تشکیل رگ‌های خونی را کند کرده و ادغام ایمپلنت با استخوان را کاهش دهد.
پیگیری منظم با دندانپزشک
حدود 14 روز پس از جراحی ممکن است نیاز باشد که برای کشیدن بخیه‌ها به متخصص مراجعه کنید. اگرچه برخی عوارض مختصر ممکن است خودبه‌خود برطرف شوند، اما معاینات منظم ضروری است تا اطمینان حاصل شود روند ترمیم درست پیش می‌رود. پس از آن نیز مراجعه مکرر برای بررسی لثه‌ها توسط متخصص دهان و دندان بسیار
مراقبتهای پس از جراحی ایمپلنت دندان تا 72 ساعت
در 24 ساعت پس از جراحی، دهان خود را با آب نمک صبح، بعد از هر وعده غذایی و قبل از خواب شستشو دهید. تورم یا کبودی در 72 ساعت اول امکان‌پذیر است و این واکنش طبیعی است. برای کاهش تورم، می‌توانید یک کیسه یخ کوچک را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی ناحیه موردنظر قرار دهید. همچنین بهتر است از دهانشویه توصیه‌شده توسط دندانپزشک خود سه تا چهار بار در روز استفاده کنید تا به روند بهبودی کمک شود. در صورت تجویز آنتی‌بیوتیک، مصرف آن را طبق برنامه تنظیم‌شده فراموش نکنید.
مراقبتهای پس از جراحی تا 3 روز
بعد از سه روز، تورم باید کاهش پیدا کرده باشد و ناحیه اطراف ایمپلنت در مسیر بهبودی مناسب قرار گیرد. در صورت وجود بخیه، دندانپزشک شما زمانی را برای کشیدن بخیه در حدود 7 تا 10 روز بعد از جراحی تعیین خواهد کرد.
مراقبتهای ماه‌های ابتدایی (4 تا 8 ماه)
فرایند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک بین چهار تا هشت ماه طول می‌کشد. سپس، نوبت نصب روکش سرامیکی دندان خواهد رسید. در این مدت رعایت بهداشت دهان بسیار اهمیت دارد؛ شامل مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن، استفاده از دهانشویه و پیروی از رژیم غذایی مناسب. عدم رعایت بهداشت می‌تواند تجمع باکتری‌ها و التهاب در اطراف ایمپلنت را به‌همراه داشته باشد که در صورت پیشرفت، احتمال آسیب به استخوان اطراف ایمپلنت و نهایتاً شل شدن و افتادن آن وجود دارد.
تغذیه پس از ایمپلنت دندان
در روز اول جراحی، مصرف غذاهای بسیار نرم یا مایع همچون ماست، اسموتی، پوره سیب‌زمینی، سوپ و بستنی توصیه می‌شود. در هفته اول، غذاهایی که نیاز به جویدن سبک دارند، مثلاً ماکارونی، پاستا یا سبزیجات پخته شده قابل مصرف هستند. بعد از یک تا دو هفته و بسته به روند بهبودی، مصرف غذاهای سفت‌تر مانند گوشت یا سبزیجات خام مجاز است. برای جلوگیری از وارد آمدن فشار به ایمپلنت، جویدن غذا بر سمت دیگر دهان به مدت حداقل دو هفته پیشنهاد می‌شود.
غذاهایی که پس از جراحی نباید مصرف کنید
تا مدتی بعد از عمل ایمپلنت، غذاهای سفت مانند آجیل و چیپس، خوراکی‌های اسیدی نظیر آب مرکبات یا گوجه‌فرنگی، ذرت بو داده و غذاهای تند ممنوع هستند.
تورم پس از ایمپلنت دندان
تورم و کبودی اطراف ایمپلنت تا دو یا سه روز افزایش یافته و سپس کاهش می‌یابد. این مشکل طبیعی است و با استفاده از کیسه یخ یا نخود فرنگی یخ‌زده روی ناحیه ملتهب قابل کاهش است. پس از 24 ساعت استفاده از گرمای ملایم نیز مفید خواهد بود. همچنین خوابیدن با زاویه بیشتر مثلاً روی چند بالش می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
مسواک و خمیردندان مناسب برای ایمپلنت
برای تمیز کردن صحیح ایمپلنت از مسواک‌های با برس نرم که به طراحی ویژه برای مراقبتهای آرام اما عمیق مجهز هستند، استفاده کنید. خمیردندان مناسب نیز باید فاقد مواد ساینده و فلوراید باشد تا نه تنها به لثه و دندان کاشته‌شده آسیب نزند، بلکه به حفظ سلامت ایمپلنت کمک کند. نخ دندان کشیدن منظم نیز الزامی است و باید معاینات دوره‌ای دندانپزشکی را ادامه دهید.
فعالیت‌های روزمره پس از جراحی
دویدن روی زمین‌های نرم مثل چمن پس از جراحی پیشنهاد می‌شود تا فشار کمتری بر ایمپلنت وارد شود. شنا کردن نیز فعالیت مناسبی است زیرا فشار زیادی ایجاد نمی‌کند. با این حال، در استخرهای شلوغ باید مراقب برخوردها باشید.
عوارض ناشی از عدم رعایت مراقبتهای ایمپلنت
عدم توجه بیمار به توصیه‌های مراقبتی که توسط متخصص ایمپلنت ارائه می‌شود، می‌تواند منجر به بروز عوارض و مشکلات جدی شود. یکی از رایج‌ترین این عوارض، عفونت ایمپلنت است که احتمال وقوع آن بالا بوده و در صورت عدم درمان، پیامدهای نامطلوبی برای بیمار به همراه خواهد داشت. این مشکلات شامل موارد زیر می‌باشند:
- بوی ناخوشایند دهان و طعم بد که قابل از بین بردن نیست
- وجود چرک و خونریزی در ناحیه لثه
- درد شدید یا بروز تب بالا
- شل شدن ایمپلنت
- قرمزی و تورم شدید در اطراف لثه